Θρεπτικά Οσμωτικα Προιοντα/ Τι είναι η όσμωση ?
Η αφυδάτωση,
σε σχέση με την ψύξη και την κατάψυξη, προσφέρει μεγάλη διάρκεια
ζωής, αλλά με αρκετά χαμηλότερο κόστος συσκευασίας και διακίνησης,
αφού το βάρος, ο όγκος, η θερμοκρασία μεταφοράς περιβάλλοντος
(χωρίς ψύξη)των προϊόντων είναι πολύ μικρότερα.Αν αφυδατώσουμε 200 κιλά γάλα, θα πάρουμε 25 κιλά σκόνης, που κάνει την μεταφορά του πολύ πιο εύκολη.
Όμως η εφαρμογή συμβατικών μεθόδων αφυδάτωσης (εξάτμιση σε θερμοκρασίες πάνω από 70 °C ) υποβαθμίζει τo τρόφιμο γιατί σε αυτές τις θερμοκρασίες χάνονται πολύτιμα θερμο-ευαίσθητα συστατικά του τροφίμου (χρώμα, ένζυμα, βιταμίνες και διάφορες πτητικές αρωματικές ενώσεις) ενώ η η υποβάθμιση του προϊόντος συνεχίζεται και κατά την διάρκεια συντήρησης του, λόγω οξείδωσης των λιπαρών ουσιών που περιέχει εξ αιτίας των γεμάτων αέρα πόρων που δημιουργήθηκαν κατά την αφυδάτωση.
Με τον όρο οσμωτική επεξεργασία, οσμωτική αφυδάτωση εννοούμε την εμβάπτιση ενός νωπού προϊόντος (φρούτο , λαχανικό, κρέας, ψάρι) μέσα σε ένα πυκνό διάλυμα σακχάρων (για φρούτα- λαχανικά) ή άλατος (για κρέας-ψάρια) για ένα χρονικό διάστημα μερικών ωρών , ανάλογα με τον επιθυμητό βαθμό αφυδάτωσης.
Ο έλεγχος της έκτασης της αφυδάτωσης του προϊόντος στηρίζεται στη φύση (δομή, πορώδες), και το μέγεθος του (συνήθως τεμαχισμένου) προϊόντος, τη συγκέντρωση και τη θερμοκρασία του διαλύματος, καθώς και τη χρονική διάρκεια της οσμωτικής επεξεργασίας.
Η οσμωτική διαδικασία είναι ταχύτερη, απλούστερη και διατηρεί όλα τα θρεπτικά συστατικά του.
Μέσα σε 3 περίπου ώρες μπορούμε να αφαιρέσουμε μέχρι και το 50% της αρχικής υγρασίας, ενώ με εκτενέστερη επεξεργασία είναι δυνατή η αφαίρεση του 70-80% της αρχικής υγρασίας.
Τα πλεονεκτήματα της οσμωτικής αφυδάτωσης σε σύγκριση με την συμβατική δηλ. με ρεύμα θερμού αέρα, αφυδάτωση είναι τα παρακάτω:
Μειωμένη χρήση ενέργειας, το προϊόν της οσμωτικής αφυδάτωσης υπερέχει ποιοτικά,αφού εφαρμόζονται σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες που δεν καταστρέφουν τα θρεπτικά στοιχεία και το άρωμα του προϊόντος, δυνατότητα μορφοποίησης, γενικώς τα φρούτα περιέχουν νερό περισσότερο από 75% και καταστρέφονται πολύ γρήγορα, εάν δεν αποθηκευθούν καταλλήλως.
Ακόμη όμως και η κατάλληλη αποθήκευση αποτυγχάνει να συντηρήσει τα φρούτα για μια μεγάλη χρονική περίοδο εκτός κι αν είναι αφυδατωμένα.
Οι οσμωτικές τεχνικές αφυδάτωσης όχι μόνο επιτρέπουν την αποθήκευση των φρούτων για μια πιο μεγάλη περίοδο, αλλά και διατηρούν τη γεύση, τα θρεπτικά χαρακτηριστικά αποτρέπουν δε την μικροβιακή επιδείνωση.
Η οσμωτική αφυδάτωση μπορεί να αφαιρέσει το 50% του νερού από τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά και μπορεί να δώσει απάντηση σε ευρείας πλέον κλίμακας εφαρμογές συντήρησης και διακίνησης.
Είναι αξιοσημείωτο ότι η οσμωκατάψυξη καλύπτει ικανοποιητικά και τους τρεις στόχους επεξεργασίας ενός τροφίμου ,δηλαδή την ποιότητα, την διάρκεια ζωής και την οικονομικότητα παραγωγής και διακίνησης.
Ώσμωση ονομάζεται το φαινόμενο της διέλευσης μορίων διαλύτη, μέσω ημιπερατής μεμβράνης, από τον διαλύτη στο διάλυμα ή από το διάλυμα μικρότερης συγκέντρωσης (αραιότερο) προς το διάλυμα μεγαλύτερης συγκέντρωσης σε διαλυμένη ουσία (πυκνότερο). Ημιπερατή είναι η μεμβράνη που επιτρέπει να περνούν μέσα από τους πόρους της τα μόρια του διαλύτη, αλλά δεν επιτρέπει να περνούν τα μόρια της διαλυμένης ουσίας. Ημιπερατές μεμβράνες υπάρχουν και φυσικές (π.χ. η κυτταρική μεμβράνη) και συνθετικές (π.χ. το σελοφάν).
Η ώσμωση είναι μια φυσική διαδικασία κατά την οποία ο διαλύτης κινείται, αυθόρμητα, μέσω μεμβράνης που είναι διαπερατή για τα μόριά του όχι όμως και για τα μόρια της διαλυμένης ουσίας και διαχωρίζει δύο διαλύματα διαφορετικών συγκεντρώσεων ή χωρίζει ένα διαλύτη από ένα διάλυμα. Χωρίς την ύπαρξη της μεμβράνης θα συνέβαινε απλή ανάμιξη των δύο διαλυμάτων ή του διαλύτη και του διαλύματος. Αν από την ημιπερατή μεμβράνη περνά και διαλυμένη ουσία, τότε η διαδικασία παύει να είναι ώσμωση και γίνεται διάχυση (diffusion) μεταξύ των δύο διαλυμάτων.
Η ώσμωση πραγματοποιείται με σκοπό να εξισωθούν οι συγκεντρώσεις των διαλυμάτων από τις δύο πλευρές της ημιπερατής μεμβράνης. Το φαινόμενο της ώσμωσης είναι πολύ σημαντικό στα διάφορα βιολογικά συστήματα, καθώς πολλές βιολογικές μεμβράνες είναι ημιπερατές.
Comments
Post a Comment